Punong Kahoy ay Pagyamanin, para sa ating Salin Lahi

Ang mga kabundukan ay halos wala ng punong kahoy
at patuloy pa rin ang pagsusunog ng mga mamayan
kahit na ipinagbabawal na ito ng batas.

Punong Kahoy ay Pagyamanin, para sa ating Salin Lahi

(February 27, 2013- Script na sinulat ni Alih Anso para sa programang “Buhay –buhay” (8:00-9:00 A.M) sa segment na “Gabay at Talakayang Pampamilya”. Host –Noralyn Bilual)

Host/Noralyn:   Ang pagkawasak ng ating  mga kagubatan sa bansa ay sadyang nakakaalarma sa ating mga nagmamalasakit  ng kalikasan o environmentalist . Kaya ang kampanya nila ay magtanim tayo ng mga punong kahoy, ang punong kahoy ay pagyamanin  para sa ating salin-lahi, kinabukasan at kaligtasan. Ngayon umaga ay muli nating makakasama si Kaka Ali ang ating  segment writer sa  gabay at talakayang pampamilya para sa usaping “Punong Kahoy ay Pagyamanin, para sa ating Salin Lahi.”

(Gabay at Talakayang Pampamilya - INTRO)

Host/Noralyn:  “Good morning Kaka Alih.”    

Kaka Alih:  Good morning Noralyn, magandang umaga sa lahat ng mga Kapatid at Assallamu alaikum warahmatullahi wabarakatuh sa mga kapatid sa Pananampalatayang Islam, o amga kapatid na Muslim.

Tulad ng sinabi mo Noralyn, ang pagkawasak ng ating  mga kagubatan sa bansa ay sadyang nakakaalarma sa ating mga nagmamalasakit  ng kalikasan o environmentalist . Kaya ang kampanya nila ay magtanim tayo ng mga punong kahoy, ang punong kahoy ay pagyamanin  para sa ating salin-lahi, kinabukasan at kaligtasan.

Ang pagtatanim ng punongkahoy ang pinakamura at pinakamadaling paraan ng pagtulong upang mapangalagaan ang kalikasan.

Ang mga kabundukan na  dati ay luntian dahil hitik sa mga punong kahoy, ngayon  ay unti-unti nang nakakalbo, at ngayon ay marami na ang tuluyan ng nakalbo.

Gusto mo  ng ebedindisya?

Ang simpleng  ebidensya na maipapakita natin  ay ang labis na pagbaha tuwing umuulan, na kong minsan ay wala sa panahon ng tag-ulan, bakit tayo binabaha kahit kongting ulang lamang?  Ang explaaination nila na nakakaalam ay “:… bunsod ng kawalan ng punong sumisipsip sa mga tubig-ulan at pumipigil sa pagbaba nito sa kapatagan”.

Bakit wala na bang nangangalaga ng ating mga kagubatan, ng ating mga punong kahoy?

Sabagay di natin sinasabi na walang ginagawa ang ating  pamahalaan. In fairness,  ang ating pamahalaan ay nasa proseso ngayon ng pagpapatupad ng pangangalaga sa kalikasan. Naging mandato noong nakaraang taon ng Pangulong Aquino ang pagtatanim ng isang bilyong punongkahoy hanggang sa taong 2016.

Sa ngayon, lahat ng lokal na pamahalaan sa pamamagitan ng opisina ng DENR sa kanilang lugar ay nakikiisa sa programang ito ng pamahalaan.

Ang tanong nga lamang hindi  kaya ningas kugon  lamang ito? Gaano ba ka-effective ang sustainability ng programang ito?

May  naibalita na sa  rehiyon ng Ilocos, lugar ng dating pangulong Marcos at Ramos,  may mahigit dalawang milyong punongkahoy na ang naitatanim sa limang libong ektarya ng kabunbukan simula ng pagpapalabas ng kautusan sa pangangalaga ng kalikasan. Kumusta na  kaya ngayon, may nabuhay ba? Dahil dito sa  ating di man lang yata nangangalahati ang nabubuhay sa tinatanim natin, dahil sa kakulangan ng kaalaman sa kahalagaan  ng mga punong ito.

“Paano kasi  Kaka, pangfacebook lang ang pagtatanim”. (LAUGHING)  sabi ng isang retiradong guro. Anong Farmville? (LAUGHING) 

Balikan natin ang Ilocos, ayon sa balita ay, bawat mamamayan sa Ilocos ay nakiisa sa pagtatanim, maging sila man ay nasa pampubliko o pampribadong sektor sa gobyerno. Nakiisa din ang mga nasa sektor ng relihiyon, mga pamantasan at kolehiyo, mga grupo ng kabataan, pangangalakal, military, sa sektor ng medisina at panggagamot at maging sa elementarya at hayskul.

Minomonitor naman ng tanggapan ng DENR ang lahat ng mga magpapatayo ng minahan sa pamamagitan ng pagsiguro na lahat ng kailangang dokumento ay kumpleto at naisagawa lahat ng clearance na kailangan bago magpalabas ng permit.

Sinabi ni Juan Delos Reyes, head ng DENR sa Ilocos Norte na mahigpit na binabantayan nila ngayon ang mga kumukuha ng permit para sa mga nagnanais na magpatayo ng minahan sa probinsya. Ayon sa kanya, sinisiguro muna nila ang lahat ng mandato ng DENR ay nasusunod bago sila magpalabas ng permit.

“Ganyan sana ang dapat Kaka Alih, na gagawin  natin dito sa ating bayan  o lugar” mungkahi  ni  Maestro.

Ang bukirin na ito ay kailangan ang tubig......

Ayon sa ulat, sa mga pag-aaral na isinasagawa ng mga espesyalista sa University of the Philippines’ National Institute of Geological Sciences (UP-NIGS), maaari pa daw maulit sa ilang siyudad ng bansa ang nangyaring kalamidad sa Cagayan De Oro at Iligan City dala ng bagyong Sendong. Ang mga siyudad ng Laoag, Vigan, Alaminos, Cotabato City, General Santos City, Davao City at iba  pa  ay pwedeng mangyari ang pagbaha, at di  na  mangyayari, kundi nangyari na.

Kaya, patuloy ang pamahalaan sa paghikayat sa pakikiisa ng mga mamamayan sa pangangalaga at pagpreserba ng kalikasan sa pamamagitan ng mga programang pangkalikasan. Magtanim ng maraming puno ito ang panawagan ng gobyerno.

Ikaw Noralyn, kaya mo bang  magtanim  ng punong kahoy para sa susunod nating  salinglahi?

NORALYN: of course naman Kaka, katunayan nga minsan na akong nakiisa sa pagtatanim ng mga puno diyan sa Romagonrong falls, sa may Barangay Nangi, na kong  saan matatagpuan ang watershed area ng Upi, at dito   natin kinukuha  sa ngayon ang tubig na  dumadaloy sa ating mga gripo sa ngayon, na siya nating iniinom.

ALIH: Ako din  Noralyn, ilan beses na akong  nakasama sa tree planting, dito sa highway, Romagonrong  falls, at di lang pangfacebook ha? Totoong tanim na punong kahoy. At gusto ko ring ibalita sa iyo na sa aming bakuran marami din  akong  tanim na mga puno, puno na  napapakinabangan  na  sa ngayon, dahil namumunga na ang mga  prutas.

Heto ang pakiusap n gating mahal na Mayor Piang,  ang pakiusap lang sana, huwag  ng  sirain ng  mga kababayan natin  ang  mga puno na  kusa ng tumutubo sa ating  mga kapaligiran, kong sakaling di maiiwasan ang  pagputol, dahil kinakilangan, palitan natin sa pagtatanim muli ng iba pang punong kahoy.

Maraming salamat sa inyong pakikinig, heto po  ang inyong  Kaka Alih, na nagsasabing, ang punong itinanim ay buhay ng tao ang kakambal. Sukran at maraming salamat.

NORALYN: Maraming  salamat Kaka Ali, Magtanim ng puno, para sa kaligtasan  ng  ating pamilya.

 (Gabay at Talakayang Pampamilya - EXTRO)