(July
3, 2013-Miyerkules-Ang script na ito ay sinulat ni Alih S. Anso para sa Usaping Agrikultura, isa sa
segment o bahagi ng programang Bantay Bayan (5:00-6:30 umaga-Lunes Sabado) , ang
regular host ay si Ms. Lucy Duce)
(PLAY-INTRO-USAPING
AGRIKULTURA)
LUCY: Magandang
umaga Good morning Kaka, ano ang inyong ibabahagi naman sa ating madlang
nakikinig ngayong umaga ng Miyerkules?
ALIH: Good
morning Lucy, sa mga kapatid na magasaka, magandang umaga, sa mga kapatid na
nanampalataya sa Islam at mga kapatid na Muslim, asssallamu alaikum warahamatulahi wabarakatuh.
Mga Kapatid Kasamang Lucy, ilang araw na lamang ay fasting o puwasa na, papasok na ang Ramadan
more or less ay sa July 8 or 9.
Ang ibabahagi ko ngayon sa
ating madlang nakikinig ay ang Pagtatanim at Pangangalaga pati na rin ang
kahalagahan ng dahon ng sili.
Ikaw Lucy nasubukan mo
bang mag-gulay ng dahon ng sili??
LUCY:
Of
course naman Kaka Alih, bakit ano naman
ang mayroon ang dahon ng sili.
ALIH: Good,
alam mo Lucy, ano mang gulay, na maging
dahon, bunga o laman na ginugulay natin
at ito ay proven na maganda sa ating kalusugan.
Kaya naman napili ko
tong mahalagang usapin.
Simula noong Lunes,
sinimulan ko sa kangkong kahapon ay talbos ng kamote, ang pangatlo sa 5 pangunahing gulay sa mga Pinoy na talaga
namang siksik sa nutrisyon! ay ang dahon nga sili.
Konting review lamang sa kahapon na topic ang Talbos ng Kamote.
·
Tumutulong mapatay o mapigilan ang pagdami ng
fungi at bacteria
·
Pinahuhupa ang namamagang balat o bahagi ng
ilong, bibig at alamunan
·
Mayaman sa calories, Vitamin A at iron
·
May calcium at phosphorus
·
Tanging gulay na may iodine
·
Nagpapababa ng blood sugar at cholesterol
·
Nagsasaayos ng normal na pagdumi
·
Aphrodisiac (pampagana sa sex)
Ano naman sa Dahon ng
Sili, ? Ang dahon ng sili ay:
·
Mayaman sa calcium at iron
·
May phosphorus, Vitamin A at B
·
Nagpapalakas ng resistensya
·
Panlaban sa sobrang pagod
·
Nagpapaganda ng panunaw
·
Naglilinis ng dugo at daloy nito
·
Panlaban sa rayuma
·
Nagpapababa ng blood pressure, blood sugar at
cholesterol
·
Nagpapaginhawa ng pananakit ng sikmura,
arthritis, varicose veins at puson
·
Nagpapaginhawa ng paghinga (asthma, ubo at
sipon)
·
Aphrodisiac (pampagana sa sex)
Tulad sa talbos ng
kamote bago ka magkaroon ng dahon ng sili, magtanim kam muna ng sili, kong
tamad ka eh bumili ka na lang, ang hirap lang nito ay baka walang regular na
supply sa market. anyway dont worry very
easy lang itanim ang sili at buhayin. tumutubo din ito sa ano mang klase ng
lupa, tulad ng lupa natin dito sa Upi, huwag lang sa matubig na lugar.
Bago pa tayo tumuloy kilalanin natin siling
labuyo in English, wild chili, ay isang uring-linang ng
maliliit na sili na karaniwang makikita
sa Pilipinas. Ang iba pang lokal na tawag dito ay chileng bundok, siling palay,
pasitis, pasite (Tagalog), katumbal, kitikot, siling kolikot (Bisaya),
silit-diablo (Ilocano), lada, rimorimo (Bicolano), and paktin (Ifugao), Sa
Iranun luya pesan.
Ang halamang siling labuyo
ay isang pangmatagalang halaman na may maliliit, maanghang at patulis na mga
bunga, karaniwang 2-3 sa isang buko. Ang mga bunga ng karamihang uri ay kulay
pula, may ilang uri na kulay dilaw, lila o itim.
Sa mga supermarket sa
Pilipinas, mayroon na ring mga pulang Thai pepper o siling bird's eye na
karaniwang pinapangalanang siling labuyo sa mga etiketa nito, subalit ang mga
ito ay ibang uri ng sili (espesyeng Capsicum annuum) na nagmula sa Taiwan.
Sinasabing mas mahina ang taglay nitong anghang kumpara sa siling labuyo
subalit mas pinipili ito ng mga magtitingi dahil mas mahaba ang tinatagal o
shelf life nito.
Maliit man ang siling
labuyo, nagtataglay naman ito ng matinding anghang. Naitala ito dati bilang ang
pinakamaanghang na sili sa Guiness Book of World Records hanggang sa natuklasan
na ang iba pang mas maaanghang na mga uri ng sili. Ang sukat ng anghang ng
siling labuyo ay 80,000-100,000 yunit ayon sa Scoville scale subalit ito ay
lubhang mababa kumpara sa sukat ng higit na maanghang na siling habañero.
Ang Siling labuyo is kind of
sili or chili..mula sa buto tumutubo ang siling labuyo sa lupa..magkakaroon na ito ng ugat at dahon.. pagkatapos ng ilang
araw ito ay magiging halaman at mamumunga ito ng mga siling labuyo.....kong
wala kayong area na mapagtataniman, pwede
din ito sa paso, kailangan lamang ang medyo may kalakihang paso.
Tips
on Chili Planting with Maximum Yield
Garden
Tips
Chili plants grow well
in warm and sunny tropical climates, with loamy soil, abundant organic matters
and plenty of well-drained water. They do not survive well in cold climates.
In Tropical
Climate, the sowing of seeds can be on
any day the whole year round. Water once a day, gently, without displacing
them. Sprouting takes place within one week! Transplanting could be done after
four weeks when the seedlings are about three inches tall. They start bearing
fruits around three months time.
To avoid infection,
ensure plenty of sunshine and use of fertile soil, so that the plants grow
healthily. That leaves less room for infection to be effective. This is similar
to a healthy person being not so easily attacked by sickness
Care should be taken not
to over-expose the plants to sunshine, either! Though plenty of sunshine pose a
very conducive climate for growth, too much of it can burn the leaves causing
sunscald. This will greatly reduce the fruit yield. To reduce sunscald effect,
make-shift shades could be set up to cut down the sunshine.
In Cold Climate, chili
plants grow very slowly and generally requires a long growing season. Chili
plants need a minimum temperature of 17 C to thrive. Do not sow seeds outdoor
during cold spells. Only six to eights weeks before the end of winter spells
should one start sowing seeds indoor, and transplant on the onset of spring. It
is best to warm up the soil by covering the soil with a sheet of black plastic,
thick layers of newspapers, or by burying garden wastes around the roots.
Increasing Chili Yield
The number of chili pods
borne by a chili tree will, at one stage, reach its maximum.
Therefore; to increase
the yield during this maximum fruiting seasons, keep harvesting the fruits
before they ripen fully on the plant and drop on the ground.
This would stimulate
more flowering and fruiting while the fruiting mechanism in the plant try to
maintain its maximum yield again.
Make sure the plant is
healthy by manuring frequently. As an alternative to chemical fertilizers,
garden wastes could be used. They can be withered leaves, grass, dead snails,
prawn shelves and food remnants.
Dig circular tunnels
around the roots, put in the garden wastes, then bury them with soil. Make sure
not to hurt the roots. Constantly replenish the tunnel with new wastes to
ensure good supply of nutrients to the plants
Tinolang manok
·
Manok
·
Dahon
ng sili
·
Sibuyas,bawang,luya
·
Patis,magic sarap or vetsin at bunga ng papayang
hilaw
· Tubig na galing sa pangalawang pinaghugasan ng
bigas, yun ang pangsabaw,
Procedure/Pamamaraan:
Igisa ang bawang sibuyas
luya manok, at patis depende sa alat na gusto nyo,sangkutsahin pag medyo
nagmantika na saka ilagay yung papaya, haluin ng kaunti at ilagay na yung
pangsabaw, pag kumulo na, ilagay vetsin or magic sarap, at dahon ng sili. Pakuluin ng isang kulo pwede ng patayin ang apoy. at
hmm ang sarap lalo na kong malamig ng
kanin... ang sarrrrappp.
Sukran si Kaka Alih po ito, wassallam..
LUCY:
Iyan
si kaka Alih bukas sa ganito ding oras abangan ang mga kapakipakinabang na
ibabahgi sa inyo tungkol sa makabago at epektibong pagksasaka..
(PLAY
EXTRO)
ano pong halaman ang pwede itanim gamit ang cutting
TumugonBurahin