Okra: Gulay na Pampatalino

Okra, in Bangsamoro Iranun  some called it as Likway

(July 13, 2013-Sabado-Ang script na ito ay  sinulat ni Alih S.  Anso para sa Usaping Agrikultura, isa sa segment o bahagi ng programang Bantay Bayan (5:00-6:30 umaga-Lunes Sabado) , ang   Host ay si Ms. Lucy Duce)

LUCY: Mura at masustansiyang pagkain pa rin ang ibabahagi ni Kaka Alih.. Okra ang na   “Gulay na Pampatalino”, at  gulay na pampalusog at pampalakas din , kaya kapatid join us at sinisigorado kong muli sa iyo  na di ka malulugi sa oras mo sa pakikinig, certified seeds yan, si Kaka Ali,  

(PLAY-INTRO-USAPING AGRIKULTURA)

LUCY: Magandang umaga Good morning Kaka. How are you today?

ALIH: Hahahaha..    Good morning Lucy, magandang umaga sa mga kapatid na magsasaka, mag-uuma, sa manga tali-awid, at sa mga kapatid na nanampalataya sa Islam, ang mga kapatid na Muslim,  asssallamu alaikum warahamatulahi wabarakatuh.

Nasa pang-apat na  araw na tayo ng Ramadan..kaya ang aking pagpugay ng  Happy Ramadan sa Lahat.

LUCY: Ako din Kaka Alih ay nakikiisa sa mga Kapatid na Muslim,,…..     sa mga Nanamplataya sa Islam,  ang aking pagbati ng  "happy Ramadan Kaka at sa lahat ng mga kapatid na Muslim".

ALIH: Maraming salamat Kapatid na Lucy. May   tanong si  Doc Willie Ong: “Gusto mo bang maging malusog at masigla?”

Ikaw Lucy gusto mong maging malusog at masigla?

LUCY: Of course naman Kaka, papaano ba maging malusog at masigla?

ALIH: Si Doc Willie ang sasagot sa iyo Lucy:  “Simple lang ang solusyon. Kumain ng 2 tasang prutas at 2 tasang gulay bawat araw.”

At para magkaroon ng gulay na fresh, at sigorado kang ligtas sa mapanganib na chemicals, syempre dapat magtanim ka, kaya heto magbibigay tayo ng mga “pointers” o kaalaman sa pagtatanim ng Okra..(LAUGHING)

Okra, please wag pagtawanan ang gulay na okra, di moba alam na bukod sa masustansiyang  gulay ito ay gamut din?

Ayon kay Doc Willie Ong mabisang panlaban sa constipation o matigas ang pag-dumi, ang panlaban ditto ay ang  Okra, yes  bilang  gulay ay kakaiba ang epekto ng okra para mapalambot ang dumi. Ang okra ay may malapot na likido na nagpapadulas sa pagdaan ng dumi. Ang balat ng okra ay mataas sa fiber na nagbibigay ng anyo (o porma) sa dumi. Dahil dito, mas bibilis ang paggalaw ng dumi. Piliin lamang ang okra na wala pang 4 na pulgada (4 inches) para malambot pa ito kainin.

Ang okra ay isang uri ng halamang gulay, na  itinuturing na isang brain food o pagkaing pang-utak  sapagkat mayaman ito sa posporo, kapatid hindi ito ang posporong pansindi, o pangtoothpick (LAUGHING)   Maaaring gawing adobo ang okra.

Ang okra ay taunang pananim na maitatanim sa maraming uring lupa at klima, tulad ng lupa at klima natin sa Upi.

Ang okra ay pwedeng    ilaga o ihawin at lagyan ng suka at bawang, at inilalahok ito sa ibat-ibang lutuin na may karne at isda.

Ang mga variety ng okra, ay may tinatawag na  Lady Finger, Long Green, Long Ribbed, White Velvet, at ang mga uring inported o banyaga ay ang tinatawag nilang  Clemson, Spineless, Emerald, Levadian at  Perkin Dwarf. Pero para sa akin basta okra kahit anong klaseng variety ok nay an, gulay parin yan na okra (LAUGHING)

Ang katawang okra, ay common na ginagamit sa Amerika.

Mga health benefits ng Okra.

 Ang Okra ay maganda sa kalusugan dahil sa taglay nitong fiver, vitamin C at K. Ang Okra ay kilala din bilang antioxidants, mayaman din ito sa calcium at potassium, na kinakailangan n g ating katawang lupa.. Sagot sa depression ang okra.  Gamot sa pamamaga ng baga, sore throat, at irritable bowel syndrome. Pampaganda ng kutis at pwedeng maiwasan ang  pimples.

Tulad ng nabanggit na natin, ang okra ay tumutubo sa anumang uri ng lupa, subalit mahusay ang buhaghag at buhanginin o lagkitin at sa kababaan. 

Ngayon kong magtatanim ka ng Okra, dahil may angking kasipagan ka rin pala, heto ang paraan ng pagtatanim, may favorite na gulay, dahil niluluto ko lang ito sa tubig at konting asin, ok na basta may bagoong na masawsawan, pagpawisan na ako niyan sa sarap at busog.  (LAUGHING)..

Ok magtanim na tayo, tulad ng nakaugalian, ihandang mabuti ang bukid na pagtatamnan. Sa malaparan na pagtatanim, isang ektarya, kailangan mo ng seeds o buto na 5 kilo,    araruhin at suyurin ang lupa nang dalawa o tatlong ulit.

Tuwiran o direct ang pagtatanim ng okra, katulad sa mais.  Sa pagtatanim na ay ihulog ang mga buto sa maliliit na butas sa mga tudling na 70 sentimetro hanggang isang metrong pagitan.

Itanim ang binhi sa mga tundos na 50 sentimetro ang agwat sa mga tudling na 80 sentimetrong pagitan.    

 Huwag kaalimutan ang pagdadamo o paglilinis ditto, kong kinakailangan dahil tuyo na ang lupa ay diligan din ang tanim na okra.

Ang pag-gulay sa okra ay yaong bata pa, huwag mong pagulangin dahil makunat na yan.

Ang mapaminsalang kulisap sa okra ay ang kuto ng halaman, ngusongkabayo, “flea beetles”, at mga uod (corn earworm at cutworm).

Ang pangkaraniwang sakit ng okra  ay mosaiko (mosaic) at “root knot nematode”. Ito’y masusugpo kung mapangalagaan ang pananim sa  pamamagitan ng pag-alis ng mga may sakit na tanim at pagpuksa sa mag kuto sa halaman na nagdadala ng sakit na ito.

Para sa karagdagang kaalaman makipag-unayan sa opisina ng DA,

Sukran si Kaka Alih po to wassallamu alaikum warahmatullahi wabarakatuh..

LUCY: Iyan si kaka Alih bukas sa ganito ding oras abangan ang mga kapakipakinabang na ibabahgi sa inyo tungkol sa makabago at epektibong pagsasaka..

(PLAY EXTRO)